Wat is bemiddeling?

Bemiddeling is een vorm van conflictoplossing waarbij een onafhankelijke neutrale derde (de bemiddelaar) een context creëert waarbij de partijen zelf tot een gezamenlijk gedragen en optimale oplossing kunnen komen van hun onderliggend geschil.

De bemiddelaar zal partijen begeleiden bij het zoeken naar een oplossing waarin zij zich beiden kunnen vinden.

Bij bemiddeling kiezen partijen er dus voor om hun conflict ZELF op te lossen. Zij hebben zelf inspraak in en kiezen zelf voor de oplossing die uiteindelijk wordt gekozen. Er worden geen beslissingen genomen (laat staan opgedrongen) door derden, noch door de bemiddelaar, noch door de rechter, noch door welkdanige andere derde.

De principes

De bemiddelaar waakt erover dat minstens volgende 5 principes worden nageleefd:

  • de partijen beslissen zelf;- de partijen zijn volledig geïnformeerd: u kan immers pas een weloverwogen beslissing nemen indien u geïnformeerd bent over al hetgeen u belangrijk vindt;
  • de partijen hebben evenveel invloed op zowel de procedure als de beslissing: de bemiddelaar zal erover waken dat elke partij volledig zal worden gehoord en alle ruimte en tijd zal krijgen om zijn mening te uiten;
  • de bemiddeling is en blijft vrijwillig: u start op vrijwillige basis met de bemiddeling en u kan deze beëindigen op gelijk welk moment zo u zou vaststellen dat u zich hierin niet (langer) kan vinden; omtrent de wijze van afsluiten worden vooraf de noodzakelijke afspraken gemaakt;
  • de bemiddeling is vertrouwelijk: alles wat wordt gezegd en geschreven binnen een bemiddelingscontext is vertrouwelijk en kan niet worden aangewend voor een rechtbank; de bemiddelaar heeft een wettelijke geheimhoudingsplicht;

De werkwijze

In een conflictsituatie vertrekt men te vaak vanuit een ingenomen standpunt, dat men moeilijk, tot niet, kan loslaten. Wanneer men met elkaar praat, praat men vanuit dit standpunt. Men ziet enkel dit standpunt als enige oplossing en men tracht de andere partij te overtuigen.

Vaak resulteren onderhandelingen in een oplossing waarbij beide partijen water in hun wijn doen.

Bij bemiddeling laat men deze standpunten (even) los en gaat men op zoek naar wat men belangrijk vindt, naar wat men van fundamenteel belang vindt om de gerezen conflictsituatie te kunnen oplossen. Het zijn de bekommernissen en motieven achter het ingenomen standpunt die worden verwoord.

Men gaat elkaars bekommernissen verkennen

om hopelijk te komen tot een voor

beide partijen optimale oplossing.

Een sprekend voorbeeld terzake kan worden ontleend aan het toonaangevende boek van Uri & Fischer “Getting to yes, negotiating agreement without giving in” :  zowel partij als partij B wensen de sinaasappel die voor hen ligt. Er is evenwel maar één sinaasappel voorhanden. Men kan een compromis sluiten en de sinaasappel in twee snijden, waarna elk de helft krijgt. Of men kan op zoek gaan naar wat men belangrijk vindt: partij A wil een cocktail maken en wil dus het sap; partij B wil een taart bakken en wil dus de schil. Door op zoek te gaan naar wat men belangrijk vindt, komen er oplossingen tevoorschijn die men voorheen misschien niet kon zien: men schilt de sinaasappel en geeft de volledige schil aan partij B en het sap integraal aan partij A.

Wat kan een bemiddelaar voor u doen ?

  • de bemiddelaar probeert een context te creëren waarbinnen de partijen zelf kunnen onderhandelen;
  • de bemiddelaar ziet er op toe dat elk partij goed geïnformeerd is en dat elke partij de onderhandelingen en de te nemen beslissingen gelijkwaardig kan beïnvloeden
  • de bemiddelaar helpt partijen om aan elkaar duidelijk te maken waar het hen werkelijk om gaat (bekommernissen);
  • de bemiddelaar introduceert een aantal spelregels zoals de afspraken rond de wijze van communiceren;
  • de bemiddelaar stelt een stappenplan voor dat bij de onderhandelingen zelf gevolgd wordt;
  • de bemiddelaar werkt toekomstgericht en niet vanuit wat in het verleden is gebeurd.

Wat doet een bemiddelaar niet ?

  • de bemiddelaar beslist niet;
  • de bemiddelaar spreekt zich niet uit over gelijk of ongelijk;
  • de bemiddelaar zegt niet wat de beste oplossing is;
  • de bemiddelaar wint de ene partij niet voor de oplossing van de andere partij;
  • de bemiddelaar brengt geen verslag uit bij de rechter en geeft geen advies.